Biện pháp phòng, chống bệnh lở mồm long móng đối với gia súc

Trong tình hình thời tiết diễn biến phức tạp hiện nay, dễ tạo điều kiện cho virus lở mồm long móng sinh sôi, phát triển và gây bệnh trên đàn gia súc. Đây là bệnh nguy hiểm có thể nhanh chóng bùng phát thành dịch, gây thiệt hại nặng cho các hộ dân chăn nuôi gia súc. Bệnh Lở mồm long móng (LMLM) ở gia súc là một bệnh truyền nhiễm cấp tính xảy ra trên động vật guốc chẵn như trâu, bò, lợn, dê, cừu,… Bệnh có tính chất lây lan rất nhanh, mạnh và xa là đại dịch lưu hành gây thiệt hại lớn về kinh tế, xã hội. Khi con vật mắc bệnh thể độc lực cao dẫn đến tỷ lệ chết ở gia súc mắc bệnh lên đến 50%, đặc biệt đối với lợn con thì tỷ lệ chết có thể lên đến 100%.

Ảnh: Nguồn sưu tầm internet

Bệnh lở mồm long móng (LMLM) là bệnh truyền nhiễm cao do virus gây nên, bắt đầu bằng triệu chứng sốt, sau đó phát sinh mụn nước, chủ yếu ở miệng và móng. Bệnh do virus thuộc họ Picornaviridae, giống Apthovirus gây ra với 7 type virus gây bệnh là O, A, C, SAT1, SAT2, SAT3 và Asia 1, mỗi type lại có các type phụ, ví dụ như O1, A22. Thời gian ủ bệnh trung bình là 3-8 ngày nhưng có thể đến 14 ngày hoặc dài hơn. Bệnh có thể gây chết lợn, trâu bò, cừu và dê. Gia súc nhanh chóng giảm cân và giảm sản lượng sữa. Virus LMLM có thể bị diệt bởi nhiệt độ cao, ánh nắng mặt trời, độ ẩm thấp hoặc một số loại thuốc sát trùng, nhưng nó có thể tồn tại và có khả năng gây bệnh trong một khoảng thời gian nhất định khác nhau trong các môi trường như thân thịt đông lạnh. Trong các điều kiện thuận lợi virus có thể tồn tại trong thời gian dài.

* Đường truyền lây:

- Lây trực tiếp: Gia súc khỏe tiếp xúc trực tiếp với gia súc mắc bệnh LMLM và các chất bài tiết của gia súc mắc bệnh hoặc gia súc mang mầm bệnh LMLM có chứa virus như: phân, nước tiểu, nước bọt, sữa...

- Lây gián tiếp: Thông qua vận chuyển, buôn bán gia súc từ vùng đang có dịch sang vùng chưa có dịch (truyền qua dụng cụ chăn nuôi, bảo hộ lao động, phương tiện vận chuyển, …) có chứa mầm bệnh.

* Các biện pháp phòng, chống dịch bệnh:

- Khi chưa có dịch LMLM xảy ra: Thực hiện quy trình chăn nuôi an toàn sinh học. Mua con giống khỏe mạnh, biết rõ nguồn gốc từ vùng không có dịch bệnh LMLM, chuồng trại phải đảm bảo vệ sinh thú y, thường xuyên quét dọn sạch sẽ, định kỳ tiêu độc, khử trùng 1 lần/tuần. Kết hợp chăm sóc nuôi dưỡng tốt, khẩu phần thức ăn gia súc phải đầy đủ thành phần dinh dưỡng cần thiết cho từng giai đoạn phát triển của gia súc. Tuân thủ nghiêm ngặt quy trình tiêm phòng các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm cho gia súc: Đặc biệt là bệnh LMLM.

- Khi phát hiện gia súc của gia đình mắc bệnh người chăn nuôi cần thực hiện:

+ Khai báo ngay với nhân viên Thú y xã, trưởng thôn và chính quyền địa phương.

+ Không giết mổ, bán chạy gia súc mắc bệnh và gia súc nhốt chung đàn với gia súc mắc bệnh.

+ Nuôi cách ly gia súc mắc bệnh trong gia đình theo quy định, thực hiện vệ sinh, khử trùng tiêu độc theo hướng dẫn của cơ quan thú y.

+ Chấp hành các quy định về phòng, chống dịch của chính quyền địa phương và Quy định của pháp luật về thú y. Đồng thời người chăn nuôi gia súc phải thực hiện tốt 6 không: Không giấu dịch; Không bán chạy gia súc bị bệnh; Không vận chuyển gia súc và sản phẩm gia súc bị bệnh; Không ăn thịt gia súc ốm, chết hoặc không rõ nguồn gốc; Không ăn tiết canh gia súc bị bệnh; Không vứt xác gia súc chết ra ngoài môi trường xung quanh, phải tiêu hủy theo quy định.

Ngày 27/12/2019, UBND tỉnh ban hành Quyết định số 3874/QĐ-UBND, về việc phê duyệt Kế hoạch tiêm phòng vắc xin Lở mồm long móng (LMLM) trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk năm 2020.

Mục tiêu chung Kế hoạch nhằm chủ động khống chế hiệu quả dịch bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở gia súc (bệnh LMLM) theo nguyên tắc “Thực hiện phòng bệnh là chính, chữa bệnh kịp thời, chống dịch khẩn trương; phát hiện nhanh, chính xác, xử lý triệt để các ổ dịch động vật”; góp phần tích cực trong việc thực hiện đề án “Tái cơ cấu Ngành nông nghiệp của tỉnh năm 2020”. Mục tiêu cụ thể, khống chế làm giảm số lượng ổ dịch bệnh LMLM ở động vật nuôi trên địa bàn tỉnh, 100% các ổ dịch được phát hiện, báo cáo, lấy mẫu xét nghiệm, xử lý nhanh và triệt để; tiêm đạt tỷ lệ để đảm bảo miễn dịch cho đàn gia súc, tiêm đúng đối tượng, đúng kỹ thuật, tránh thất thoát, lãng phí vắc xin.

Thời gian tiêm phòng tổ chức thành 2 đợt: Đợt 1, triển khai vào tháng 4-5 năm 2020; Đợt 2, vào tháng 9-10 năm 2020. Đối với gia súc mới tiêm phòng lần đầu, bắt buộc phải tiêm 2 mũi, mũi thứ 2 cách mũi thứ nhất 28 ngày. Phạm vi tiêm phòng trên tất cả các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk. Đối tượng tiêm phòng là Trâu, bò. Loại vắc xin sử dụng vắc xin nhị type (O + A); việc tiêm phòng theo hướng dẫn của nhà sản xuất và Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh.

Theo đó, UBND tỉnh giao Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn chỉ đạo Chi cục Chăn nuôi và Thú y phân bổ số lượng vắc xin cho các huyện, thị xã, thành phố dựa trên kế hoạch đã được UBND tỉnh phê duyệt; đồng thời, thực hiện việc theo dõi, giám sát công tác tiêm phòng và giám sát tiêm phòng; phối hợp với UBND cấp huyện tổ chức tốt công tác tiêm phòng, đảm bảo tiêm phòng đúng đối tượng và đạt mục tiêu đề ra./.

Nguồn: Tuyết Mai – Phòng VH&TT