Ngày pháp luật nước CHXHCN Việt Nam 9/11. Ngày tôn vinh Hiến pháp, pháp luật, giáo dục ý thức thượng tôn pháp luật cho mọi người trong xã hội

Tháng 6 năm 2012, Quốc hội nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã thông qua Luật số 14/2012/QH13 - Luật Phổ biến giáo dục pháp luật. Luật này chính thức có hiệu lực kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2013. Luật Phổ biến giáo dục pháp luật ra đời đã quy định và khẳng định hơn nữa quyền được thông tin về pháp luật và trách nhiệm tìm hiểu, học tập pháp luật của công dân; nội dung, hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật; trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền và các điều kiện bảo đảm cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Tại Điều 8 của Luật quy định: Ngày 09 tháng 11 hằng năm là Ngày Pháp luật nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam. Mục đích của ngày này là nhằm tôn vinh Hiến pháp và pháp luật, giáo dục ý thức thượng tôn pháp luật đối với cán bộ, công chức, viên chức, nhân dân và doanh nhân.

Việc Quốc hội lựa chọn ngày 9/11 là Ngày pháp luật vì vào ngày này năm 1946, Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa đã thông qua bản Hiến pháp đầu tiên của nước ta - Hiến pháp (Hiến pháp năm 1946). Đây là một sự kiện chính trị - pháp lý có ý nghĩa đặc biệt quan trọng mở đầu con đường phát triển mới của lịch sử lập hiến của đất nước. Sau Hiến pháp năm 1946, nước ta đã có thêm 4 Hiến pháp (1959, 1980, 1992, 2013), những giá trị dân chủ, quyền con người, quyền công dân, tư tưởng và mô hình tổ chức nhà nước của dân, do dân và vì dân được ghi nhận trong Hiến pháp năm 1946 luôn là sợi chỉ đỏ xuyên suốt tất cả các Hiến pháp và toàn bộ hệ thống pháp luật của nước ta.

Chính vì vậy, mục đích, ý nghĩa quan trọng của Ngày Pháp luật là để Nhân dân thể hiện tinh thần tôn vinh các giá trị, vai trò đặc biệt quan trọng của Hiến pháp, pháp luật trong cuộc sống của mỗi con người và trong sự phát triển của quốc gia, sự hưng thịnh của dân tộc, đồng thời qua đó làm cho tinh thần thượng tôn pháp luật thực sự thấm sâu vào ý thức, hành vi, hoạt động của mọi người dân, của cơ quan, tổ chức và của toàn xã hội.

Theo sự chỉ đạo của UBND tỉnh, Hội đồng phối hợp phổ biến, giáo dục pháp luật tỉnh, UBND huyện đã ban hành Kế hoạch số 188/KH-UBND ngày 06/10/2023, Công văn số 3009/UBND-TP ngày 25/10/2023 về việc hưởng ứng thực hiện Ngày pháp luật Việt Nam năm 2023. Theo đó, các phòng, ban, ngành, đoàn thể huyện và UBND các xã, thị trấn đã tích cực thực hiện nhiều nội dung, công việc để hưởng ứng thường xuyên, liên tục đặc biệt là trong 02 tháng (10, 11/2023) cao điểm từ ngày 01/11 đến ngày 10/11/2023, với các hình thức như:

- Tổ chức Lễ hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam gắn với tổng kết 10 năm thực hiện Luật Hòa giải ở cơ sở và biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác Hòa giải, công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Tổ chức các hoạt động tổng kết 10 năm thi hành Hiến pháp theo chỉ đạo của Trung ương. Tổ chức phát động cuộc thi trực tuyến “Tìm hiểu pháp luật về an ninh mạng; ứng xử và phòng tránh thông tin giả, các thủ đoạn lừa đảo trên không gian mạng”.

- Xây dựng chuyên mục “Ngày Pháp luật Việt Nam 09/11” trên Cổng/Trang thông tin điện tử; các ấn phẩm, bản tin; tổ chức xây dựng, đăng tải các tin, bài viết, phóng sự, clip ngắn… về hưởng ứng Ngày Pháp luật trên các phương tiện thông tin đại chúng, mạng xã hội (zalo, yotube và các fanpage khác…)

- Tổ chức treo pano, áp phích, khẩu hiệu tuyên truyền… hưởng ứng Ngày Pháp luật Việt Nam tại Trụ sở Huyện uỷ, HĐND và UBND huyện dọc tuyến đường trung tâm huyện, Trụ sở làm việc các cơ quan, đơn vị và các xã, thị trấn trên địa bàn huyện.

- Tăng cường truyền thông, phổ biến pháp luật về phòng, chống tham nhũng; cải cách hành chính; bảo vệ môi trường; đất đai; biên giới, xử lý vi phạm hành chính v.v...những vấn đề dư luận, xã hội quan tâm hoặc cần định hướng dư luận xã hội bằng hình thức phù hợp.

Thông qua Ngày Pháp luật, Hiến pháp và pháp luật được đề cao, nhằm giáo dục ý thức thượng tôn pháp luật. Mọi tổ chức, cá nhân tập trung nghiên cứu, tìm hiểu pháp luật, góp phần đưa các quy định của pháp luật đi vào cuộc sống, từ đó lan tỏa sâu rộng để tất cả các ngày trong năm đều là Ngày Pháp luật. Cán bộ và Nhân dân đặt niềm tin và có thái độ ứng xử phù hợp với quy định của Hiến pháp và pháp luật. Ngày Pháp luật được tổ chức nhằm đề cao giá trị con người, xây dựng nhân cách; đề cao ý thức làm chủ, tôn trọng kỷ luật, tự do trong khuôn khổ pháp luật; coi trọng các giá trị đạo đức tốt đẹp; ý thức trách nhiệm, nghĩa vụ công dân, lòng yêu nước, xây dựng lối sống, nếp sống văn hoá; bồi dưỡng ý thức và năng lực phát huy giá trị văn hoá dân tộc, tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại là những điều kiện quan trọng góp phần hình thành con người về mặt tâm hồn, nhân cách, để mỗi con người tự ý thức về mình, về cộng đồng, về dân tộc, về đất nước. Nâng cao hiệu quả xây dựng, phổ biến, giáo dục pháp luật và thi hành pháp luật, đáp ứng yêu cầu xây dựng nhà nước pháp quyền của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân.

Ngày Pháp luật còn có ý nghĩa giáo dục sâu sắc trong việc đề cao giá trị của pháp luật trong Nhà nước pháp quyền, hướng mọi tổ chức, cá nhân tính tích cực tham gia với hành vi, thái độ xử sự pháp luật đúng đắn, đề cao quyền cũng như trách nhiệm, nghĩa vụ của cá nhân công dân trong học tập, tìm hiểu pháp luật và tự giác chấp hành pháp luật. Qua đó, góp phần nâng cao ý thức và niềm tin pháp luật, từng bước xây dựng và củng cố các giá trị văn hóa pháp lý trong cuộc sống xã hội. Đồng thời, đây còn là mô hình để vận động, khuyến khích, kêu gọi toàn thể Nhân dân chung sức, đồng lòng vì sự nghiệp xây dựng và hoàn thiện Nhà nước, phát huy triệt để tinh thần đại đoàn kết toàn dân tộc cùng tích cực hành động vì một Việt Nam dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.

Ngày Pháp luật với nội hàm ghi nhận ngày ban hành bản Hiến pháp dân chủ đầu tiên của nhà nước Việt Nam thì không chỉ giới hạn chỉ là ngày 09/11, mà được coi là điểm mốc, là sợi chỉ đỏ kết nối, xuyên suốt, có sức lan tỏa sâu rộng trong cộng đồng dân cư, nhắc nhở, giáo dục ý thức tôn trọng pháp luật, để không chỉ là một ngày, mà phấn đấu sẽ là 365 ngày trong một năm mọi tổ chức, cá nhân tôn trọng và nghiêm chỉnh chấp hành Hiến pháp, pháp luật, thực hiện khẩu hiệu “Sống và làm việc theo Hiến pháp và pháp luật”./.

             Nguyễn Chí Cường – Phó Trưởng Phòng Tư pháp huyện Ea H’Leo