Mừng thọ đầu Xuân - Nét đẹp truyền thống của dân tộc Việt Nam

Xuân về mang theo không khí rộn ràng, vui tươi của năm mới tràn ngập muôn nơi, trong không gian ấm cúng của mỗi gia đình, con cháu tụ họp đông đủ, quây quần bên ông bà, cha mẹ, bên mâm cơm ngày Tết, chúc nhau những điều may mắn, tốt đẹp, an lành. Đây cũng là dịp các địa phương tổ chức lễ mừng thọ cho người cao tuổi.

Từ bao đời nay, mừng thọ là một trong những nét đẹp văn hóa truyền thống của người Việt, thể hiện niềm kính trọng và yêu thương của con cháu với ông bà, cha mẹ. Theo quan niệm dân gian, người có tuổi thọ và gia đình có người cao tuổi là có được phúc lộc - mừng thọ chính là mừng cái phúc ấy. Con cháu được mừng thọ ông bà, cha mẹ là niềm vui, niềm tự hào. Nét đẹp văn hóa Việt được lưu giữ tới ngày nay với ý nghĩa sâu sắc thể hiện sự tôn trọng, tấm lòng hiếu thảo, sự kính trọng của con cháu đối với ông, bà.

Quan niệm của dân gian có lưu lại, những người được chúc thọ là những cụ cao tuổi, đó là những người được có phúc có đức, được trời ban lộc, có con, có cháu đề huề. Thông thường, 70 tuổi gọi là thượng thọ, 80 tuổi là đại thọ, 90 tuổi là thượng thượng thọ và tròn 100 tuổi là bách tuế hay bách niên chi lão. Vào những năm chẵn của tuổi ông bà, con cháu trong gia đình sẽ cùng nhau tổ chức lễ mừng thọ với mong đợi mừng ông, chúc bà sống lâu, sống khỏe.

Theo tục lệ xưa của người Việt, trong lễ mừng thọ, ông bà sẽ mặc trang phục trang trọng, màu đỏ hoặc màu vàng tùy tuổi thọ, thường là khăn đóng áo dài, chân đi hài. Các cụ cao niên ngồi nơi trang trọng nhất trong nhà để con cháu lần lượt dâng rượu kính lễ cha mẹ, ông bà. Tiếp đó, gia đình sẽ long trọng tổ chức tiệc mừng thọ cho các cụ.

Tùy vào truyền thống mà mỗi gia đình tổ chức tiệc mừng thọ lớn hay nhỏ khác nhau. Với mong muốn đem lại nhiều niềm vui để ông bà tiếp tục phấn khởi, vui vẻ sống cùng con cháu lâu hơn nên vào ngày này hầu hết các gia đình đều tổ chức tiệc rất linh đình. Tại tiệc mừng thọ, các con cháu cũng thể hiện một phần tấm lòng hiếu thảo bằng những món quà ý nghĩa như bức tranh, bức trướng hoặc đôi câu đối đỏ… Tựu chung lại, những món quà gửi gắm tấm lòng, sự kính trọng của người con, người cháu đối với những thế hệ đi trước.

Với truyền thống tốt đẹp trên, ngày nay, việc mừng thọ không chỉ diễn ra trong riêng lẻ từng gia đình mà đã được chính quyền địa phương quan tâm cũng như tạo điều kiện cho mọi người gặp gỡ. Những cụ có năm chẵn tuổi từ 70 tuổi trở lên sẽ được tổ chức mừng thọ tại UBND thị trấn, UBND xã, nhà văn hóa hoặc đình làng theo nghi thức, phong tục truyền thống của từng địa phương sao cho vẫn đầy đủ thủ tục mà không khí vẫn đầm ấm, mang đến niềm vui cho tất cả mọi người.

Lễ chúc thọ thường diễn ra trong ngày mùng 4 tết hoặc lễ hội làng hàng năm khi không khí Xuân năm mới 2024 vẫn rộn ràng, con cháu sum vầy. Hòa cùng bầu không khí tươi vui, nhộn nhịp ùa về khắp các ngóc ngách của làng xã, các con cháu dậy từ sớm chuẩn bị trang phục cho các bậc cao niên đến nơi tổ chức. Đại diện chính quyền địa phương, ban ngành, đoàn thể sẽ thay mặt toàn thể nhân dân trong thôn làng, thôn, tổ dân phố trịnh trọng gửi những lời chúc tốt đẹp nhất đến các bậc cao niên.

Một lễ mừng thọ được tổ chức trang trọng, ấm cúng sẽ đem lại niềm vui và may mắn cho không chỉ các cụ mà còn cho cả gia đình. Đây là dịp để con cháu kính trọng, giữ lễ nghĩa với ông bà, qua đó cảm thấy tự hào về truyền thống “Uống nước nhớ nguồn" của gia đình, dòng họ và của dân tộc Việt Nam.

Mừng thọ đầu Xuân cùng với nhiều hoạt động quan tâm chăm sóc người cao tuổi của gia đình và cộng đồng là nét đẹp trong đời sống văn hóa tinh thần, tô thắm truyền thống đạo lý nhân văn của dân tộc, thể hiện sự tôn trọng của xã hội với người cao tuổi, tấm lòng hiếu thảo của con, cháu với ông bà, cha mẹ; giáo dục cho thế hệ trẻ truyền thống “Kính già, trọng lão”, “Uống nước nhớ nguồn”; đây cũng là việc làm nhằm khẳng định vai trò, vị thế của người cao tuổi đối với gia đình và xã hội; trân trọng người cao tuổi còn là trân trọng kho kinh nghiệm sống qúy báu được tích lũy qua bao năm tháng. Đây cũng là việc làm nhằm khẳng định vai trò, vị thế của người cao tuổi đối với gia đình và xã hội, giúp người cao tuổi sống vui, sống khỏe, sống có ích.

Một mùa Xuân mới lại đến trên khắp nẻo quê hương. Chúc mừng năm mới! Chúc cho ông bà, cha mẹ luôn sống vui, sống khỏe và hạnh phúc cùng con cháu./.

Nguồn: Tuyết Mai - PVHTT