Lễ mừng lúa mới tại xã Ea H’Leo
Phục dựng Lễ cúng mừng lúa mới của người Gia Rai tại huyện Ea H’Leo là một trong những hoạt động văn hoá góp phần bồi đắp, làm giàu kho tàng văn hoá, vốn tri thức dân gian của dân tộc Việt Nam. Đồng thời, cũng nhằm kêu gọi các thành viên trong cộng đồng, đặc biệt là các thế hệ trẻ cùng chung sức bảo tồn và phát huy các giá trị truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc mình, phát huy sức mạnh đoàn kết, cùng nhau xây dựng buôn làng ngày càng giàu đẹp.
Vào lúc 07 giờ 00 phút, ngày 27 tháng 8 năm 2019, Sở Văn hoá Thể thao và Du lịch tỉnh Đăk Lăk phối hợp với Ủy ban Nhân dân huyện Ea H’Leo, UBND xã Ea H’Leo tổ chức Phục dựng Lễ cúng mừng lúa mới của người Gia Rai tại xã Ea H’Leo, huyện Ea H’Leo, tỉnh Đăk Lăk.
Ảnh: Thầy cúng thực hiện Nghi Lễ Thu hoạch tại ruộng lúa
Về phía tỉnh, tham dự Chương trình có ông Nguyễn Xuân Đá – Phó Trưởng Ban VHXH – HĐND tỉnh; bà H’Lina Niê – Phó Trưởng Ban Tôn giáo (Sở Nội vụ); ông Đặng Gia Duẩn – Phó Bí thư Thường trực Đảng uỷ, Phó Giám Đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh và lãnh đạo các phòng, đơn vị trực thuộc Sở. Về phía huyện, tham dự Chương trình có ông Nguyễn Đình Viên – Tỉnh uỷ viên, Bí thư Huyện uỷ Ea H’leo; ông Bùi Vũ Nhuận – Phó Chủ tịch HĐND huyện; ông Đoàn Tử Minh – Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện; ông Nguyễn Hữu Cường – Phó Chủ tịch UBMTTQVN huyện. Về dự chương trình còn có lãnh đạo các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể huyện; lãnh đạo Đảng ủy, UBND các xã, thị trấn; các tổ chức, đoàn thể xã Ea H’Leo; thầy cúng, già làng, Ban tự quản các Buôn và toàn thể nhân dân sinh sống trên địa bàn xã Ea H’Leo.
Như chúng ta đã biết, hệ thống Nghi lễ của đồng bào các dân tộc thiểu số thường rất đa dạng và đặc sắc. Trong đó, Lễ cúng mừng lúa mới của dân tộc Gia Rai là một trong những Nghi lễ quan trọng và không thể thiếu được trong đời sống tâm linh của họ. Theo thường lệ, trước mùa vụ gặt lúa mới, dân tộc Gia Rai nói riêng và các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên nói chung lại tổ chức Lễ cúng mừng lúa mới. Đây là phong tục lâu đời, có ý nghĩa tôn vinh hạt thóc của Giàng ban cho dân làng và tập tục cúng Giàng, cúng các vị thần linh để thể hiện lòng biết ơn và cầu mong cho lúa đang chín ngoài ruộng, trên rẫy hạt thêm nặng trĩu, không bị thú rừng, chim, chuột phá hoại, suốt lúa về nhà đầy kho, dân làng quanh năm có lúa ăn no đủ, có sức khỏe để tiếp tục làm nên những vụ mùa bội thu. Tuy nhiên, trong thời đại kinh tế thị trường như hiện nay, việc canh tác trên rẫy không còn là cây lúa, Người dân tộc Gia Rai đã từng bước chuyển sang trồng các loại cây công nghiệp lâu năm. Bên cạnh đó, nhiều yếu tố văn hóa mới cũng đang từng ngày xâm nhập vào đời sống tâm linh của các dân tộc thiểu số tại chỗ nên Lễ cúng mừng lúa mới cũng như các Nghi lễ trong hệ thống Nghi lễ nông nghiệp và hệ thống Nghi lễ vòng đời dần mờ nét theo năm tháng.
Chương tình Phục dựng Lễ cúng mừng lúa mới của người dân tộc Gia Rai lần này là việc kế thừa những kết quả đạt được từ Nghị quyết Trung ương 5 (Khóa VIII) của Đảng về “Phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”; triển khai thực hiện có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 9 (Khóa XI) về “Xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước”. Đồng thời, cũng nhằm kêu gọi các thành viên trong cộng đồng, đặc biệt là các thế hệ trẻ cùng chung sức bảo tồn và phát huy các giá trị truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc mình, phát huy sức mạnh đoàn kết, cùng nhau xây dựng buôn làng ngày càng giàu đẹp.
Phát biểu tại buổi Lễ, ông Đặng Gia Duẩn – Phó Bí thư Thường trực Đảng uỷ, Phó Giám Đốc Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh nhấn mạnh: “Phục dựng Lễ cúng mừng lúa mới của người dân tộc Gia Rai tại huyện Ea H’Leo là một trong những hoạt động văn hoá góp phần hoàn thành các nội dung, chương trình hành động của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch của Tỉnh uỷ và Nghị Quyết của HĐND tỉnh Đắk Lắk về bảo tồn và phát huy di sản văn hoá dân tộc; thực hiện thắng lợi các mục tiêu Nghị quyết số 33 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khoá XI) về xây dựng và phát triển văn hoá, con người Việt Nam đáp ứng yêu câu phát triển bền vững đất nước”.
Ảnh: Tập thể lãnh đạo và bà con Nhân dân cùng tham gia múa xoan
Khép lại phần Nghi Lễ cúng mừng lúa mới của người dân tộc Gia Rai, quý vị Đại biểu và nhân dân cùng lắng nghe các tiết mục diễn tấu cồng chiêng của các nghệ nhân cồng chiêng, tham gia múa xoang với Nhân dân và thưởng thức những món ăn truyền thống của người dân tộc Gia Rai.
Chương trình Phục dựng Lễ cúng mừng lúa mới của dân tộc Gia Rai đã phát huy sức mạnh đoàn kết, thể hiện sự gắng bó giữa tập thể lãnh đạo và nhân dân, giữa các hộ dân Buôn Treng và các Buôn bạn. Đồng thời, kêu gọi các cấp, các ngành, các tổ chức, cá nhân, đặc biệt là các thế hệ trẻ cùng chung sức bảo tồn và phát huy các giá trị truyền thống văn hóa tốt đẹp của các dân tộc huyện Ea H’Leo nói riêng, tỉnh Đăk Lăk nói chung ngày càng phát triển bền vững./.
Một số hình ảnh tại Lễ cúng:
Ảnh: Lễ vật được chia một phần cho chủ rẫy và một phần cho thầy cúng
Ảnh: Sau khi chia lễ vật cho chủ rẫy và thầy cúng, phần lễ vật và rượu cần còn lại được chuyền tay cho những người tham dự. Theo phong tục của người Gia Rai thì người uống phải say, rượu cần phải cạn thì vụ mùa năm sau sẽ càng nhiều lúa.
Ảnh: Lễ cúng mừng lúa mới được thực hiện tại Nhà Văn hoá cộng động
Nguồn: Phương Dung – Phòng VH&TT
